naar BUITEN

Hoe gaat het met je? Deze vraag heeft op dit moment van schrijven een extra lading gekregen. Want we zitten midden in de zogenoemde coronacrisis. Op radio en televisie, op straat en op het werk: het gaat bijna nergens anders meer over. De vergaande maatregelen die van overheidswege zijn genomen om de verspreiding van het virus in te dammen, hebben de samenleving volledig binnenstebuiten gekeerd. Niets lijkt meer vanzelfsprekend, zelfs onze samenkomsten in en rond ons vertrouwde kerkgebouw. Noodgedwongen hebben we deze tot in ieder geval 1 juni allemaal moeten afgelasten. De invloed van de maatregelen voelen we allemaal. Sommigen van ons ook financieel.

Zoals alle afdelingen van Vrijzinnigen Nederland zijn ook wij nu al maanden vooral bezig om een weg te vinden in deze geheel ongewone situatie. Nu vieren in een kerk niet mag, vieren voorgangers online via YouTube en Facebook, of nemen zij bijvoorbeeld geluidsbestanden op voor op de website, als een soort podcast. U ziet hier voorbeelden van op onze website en op ons eigen YouTube-kanaal – ja , ook wij blijven niet achter. Want zoveel is duidelijk: de crisis maakt ook de vrijzinnigen creatief. Samenkomen in een kerk verboden? Dan trekken we naar ‘buiten’.

"Religie breekt nu dwars door de kerkmuren heen."

Juist daar raken we aan misschien wel de lichtgevende kant van de crisis: religie, van vrijzinnig tot meer behoudend, breekt nu dwars door de kerkmuren heen. Opeens zit Ivo de Jong bij mij in Rotterdam op een bankje aan de Maas om voor de camera te praten over Witte Donderdag – die indrukwekkende jaarlijkse viering voor Pasen die dit jaar dus ook niet door kon gaan. Ivo maakt nu met enige regelmaat zijn eigen Videopreekjes waarin hij online zijn voor en met ons ‘overdenkt’. In zijn filmpjes neemt hij ons mee op stap. We kijken bij hem thuis in Pernis, reizen mee met de veerpont naar Rotterdam, horen Ivo spreken over ‘ontluyken’. In een van de afleveringen zingen Hjalmar en ik Ivo’s lied Er binnen in. Op anderhalve meter afstand van elkaar. Hjalmar speelde met regelmaat iedere dag een nieuw lied op zijn harmonium of op de piano in de kerk, waarvan er een aantal uitvoeringen zijn te vinden op onze Facebookpagina, website of het eerder genoemde YouTube-kanaal van Vrijzinnigen Schiedam.

RTV Rijnmond helpt religieus Rotterdam een handje door op zondagochtend oecumenische vieringen vanuit de Laurenskerk uit te zenden. Het lijkt soms even alsof religie opnieuw ruimte krijgt. Wekenlang luidden iedere woensdagavond vanaf zeven uur in de avond vele kerkklokken door heel Nederland, ook die van Vrijzinnigen Schiedam.

Misschien luiden die honderden kerkklokken een nieuwe fase in. Zoals ik al meerdere voorgangers heb horen zeggen: “Online trekken we meer bezoekers dan in de kerk.” Het internet opent meer deuren dan een kerk, zien we. Al valt daar zeker wel wat op af te dingen: een onlinefilmpje wordt na twee minuten net zo makkelijk weer weggeklikt, een viering in ons kerkgebouw niet. Maar feit is dat een groot nadeel weleens zou kunnen uitpakken in een klein voordeel. Onze mooie onlineviering verzorgd door Elly van Rooyen en Hjalmar Rosing is op dit moment bijna honderdvijftig keer bekeken. En vaak veel langer dan twee minuten.

Ik hoorde Rutte van de week zeggen in zijn meest recente persconferentie: “We gaan weer zo snel mogelijk terug naar hoe het was.” O ja, dacht ik? Misschien moeten we daar een beetje voorzichtig mee zijn. Niet meer loslaten wat nu juist zo mooi uitpakte. Een schonere lucht, minder geluidsoverlast, meer vlinders dan voorheen, meer ruimte voor geestelijke voeding en religieuze geluiden. Onverwacht werd ons dagelijks leven tot stilstand gebracht en even zo onverwacht heeft het misschien wel ogen geopend: het kan inderdaad anders. Ik zie vanuit dit corona-dal nieuwe stippen aan de horizon. U ook? Ik hoop het binnenkort van u te horen, als we weer bij elkaar mogen komen. In de kerk of waar dan ook. In goede gezondheid.

Richard